El comportamiento del consumidor de aceite de oliva virgen extra ecológico en España. Un estudio exploratorio

  1. Manuela Vega Zamora 1
  1. 1 Universidad de Jaén
    info

    Universidad de Jaén

    Jaén, España

    ROR https://ror.org/0122p5f64

Revista:
Revista agroalimentaria

ISSN: 1316-0354

Ano de publicación: 2013

Volume: 19

Número: 37

Páxinas: 51-60

Tipo: Artigo

Outras publicacións en: Revista agroalimentaria

Resumo

A maior parte do azeite de oliva extra virgem ecológico na Espanha, como o resto de alimentos orgânicos, está sendo destinada a mercados estrangeiros, pois o aumento da área dedicada à cultura nos últimos anos resultou em um volume produção que não é absorvido pela demanda doméstica. Nesta situação de dependência dos mercados estrangeiros, a evolução da procura interna foi assumida como prioridade para o setor oleícola e para o próprio do governo. Neste sentido, é importante compreender as percepções, valores e motivações dos consumidores sobre o azeite virgem orgânico com vistas a adaptar estratégias de marketing de acordo com informações obtidas e melhorar a comercialização, e o via expansão da demanda doméstica. Para isso adotamos uma abordagem qualitativa com base na técnica do grupo de discussão com consumidores detentores de diferentes perfis. A principal conclusão passa pelo reconhecimento de diversas barreiras do mercado, limitando ou retardando o comportamento de compra desse tipo de produto. Entre os principais obstáculos constam o alto preço e a limitada disponibilidade de azeite extra virgem orgânico em relação ao azeite convencional.

Referencias bibliográficas

  • Albardíaz, M. A. (1998). Estudio de los frenos al desarrollo de la agricultura ecológica a través de las variables del consumo. Distribución y Consumo, 38(8), 112-120.
  • Albardíaz, M. A. (2000a). Comportamiento del consumidor hacia los alimentos ecológicos. Distribución y Consumo, 51, 56-57.
  • Albardíaz, M. A. (2000b). Alimentos ecológicos. Horticultura Internacional, 28, 16-24.
  • Alonso, A. (2005). Caracterización del mercado de productos ecológicos frescos. El caso de Granada. Distribución y Consumo, 84, 65-75.
  • Arcas, N., Cuestas, P. J. & Ruiz, S. (2002). El sistema comercial de los productos agroalimentarios ecológicos en España. Esic-Market, 113, 187-206.
  • Briz, T. & Al-Hajj, M. (2003). Percepción del consumidor en productos hortícolas ecológicos. En II Congreso Internacional de Horticultura Mediterránea: Nuevos retos en la distribución hortícola, Roquetas de Mar (Almería), 273-282.
  • Brugarolas, M., Rivera, L. M. & Sánchez, M. (1997). Potencial de mercado para nuevos productos alimentarios: La producción ecológica. Investigaciones Europeas de Dirección y Economía de la Empresa, 3(1), 61-76.
  • Calatrava, J. (1998). Actitudes del consumidor español respecto a los productos ecológicos: análisis de relación entre la recepción de la calidad y la Disposición a Pagar (DAP) por los aceites de oliva. En: II Jornadas Mediterráneas de Olivar Ecológico y Ecología del Aceite de Oliva, Puente de Genave (Jaén), 1-13.
  • Casey, M. A. & Krueger, R. A. (1994). Focus Group interviewing. In: MacFIE, H.J.H. & Thomson, D.H.M. (Eds.), Measurement and Food Preferences. London: Blackie Academic & Professional.
  • Cenit, M., Alonso, A. & Guzmán, F. (1996). Estudio de mercado para productos ecológicos: estudio del segmento de demanda de los centros permanentes de consumo en Málaga. En II Congreso de la Sociedad Española de Agricultura Ecológica, Pamplona, 285-300.
  • Chamorro, A., Valero, V., García, J. M. & Palacios, M. M. (2009). Respuesta cognitiva, afectiva y comportamental de los consumidores extremeños ante los alimentos ecológicos. En VII Congreso de Economía Agraria. Economía agroalimentaria, medio ambiente y medio rural: nuevos enfoques, nuevos desafíos, Almería: 1-13.
  • Chen, M-F. (2009). Attitude toward organic foods among Taiwanese as related to health consciousness, environmental attitudes, and the mediating effects of a healthy lifestyle. British Food Journal, 111(2), 165-178. doi: 10.1108/ 00070700910931986
  • Espinar, V. & García, R. (2004). Estudio de la evolución del mercado ecológico en la ciudad de Córdoba. En VI Congreso de la Sociedad Española de Agricultura Ecológica, Almería, 1681-1895.
  • Fraj, E. & Martínez, E. (2003). Influencia de las características demográficas y socioeconómicas de los consumidores en la compra de productos ecológicos. Estudios sobre Consumo, 65, 9-20.
  • García, R. (2002). Estudio del mercado ecológico en la ciudad de Córdoba. Córdoba (España): Universidad de Córdoba.
  • Gil, J. M, Gracia, A. & Sánchez, M. (2000). Market segmentation and willingness to pay for organic products in Spain. International Food and Agribusiness Management Review, 3(2), 207-226. doi: http://dx.doi.org/10.1016/S1096- 7508(01)00040-4
  • González, M., Alonso, A. & Guzmán, G. (2007). La agricultura ecológica en España desde una perspectiva agroecológica. Revista Española de Estudios Agrosociales y Pesqueros, 214, 47-74.
  • Gracia, A. & Magistris, T. (2008). The demand for organic foods in the South of Italy: A discrete choice model. Food Policy, 33(5), 386-396. doi: http:// dx.doi.org/10.1016/j.foodpol.2007.12.002
  • Hamzaoui, L. & Zahaf, M. (2008). Decision making process of community organic food consumers: an exploratory study. Journal of Consumer Marketing, 25(2), 95-104. doi: 10.1108/07363760810858837
  • Hill, H. & Lynchehaun, F. (2002). Organic milk: attitudes and consumption patterns. British Food Journal, 104(7), 526-542. doi: 10.1108/00070700210434570
  • Kent, R. (1993). Marketing research in action. London: Routledge.
  • Krueger, R. A. (1991). El grupo de discusión. Guía práctica para la investigación aplicada. Madrid: Editorial Pirámide.
  • Larson, K., Grudens-Schuck, N. & Allen, B. L. (2004). Can you call it a focus group? Ames (Iowa): Iowa State University Extension. Retrieved from http:// www.extension.iastate.edu/Publications/ PM1969A.pdf
  • Lawrence, J. & Berger, P. (1999). Let’s Hold a Focus Group! Marketing Strategies, 61(12), 40-43.
  • Lea, E. & Worsley, T. (2005). Australians’ organic food beliefs, demographics and values. British Food Journal, 107(10-11), 855-869. doi: 10.1108/ 00070700510629797
  • Martínez-Carrasco, F., Mesías, F. J., Martínez, J. M. & Gaspar, P. (2009). El consumo de alimentos ecológicos en España: un análisis comparado de las preferencias por el atributo orgánico. En VII Congreso de Economía Agraria. Economía agroalimentaria, medio ambiente y medio rural: nuevos enfoques, nuevos desafíos, septiembre, Almería, 1- 12.
  • Morgan, D. L. (1998). The Focus Group Guidebook. Thousand Oaks (California): Sage.
  • Onyango, B. M., Hallman, W. K. & Bellows, A. C. (2007). Purchasing organic food in US food systems. A study of attitudes and practice. British Food Journal, 109(5), 399-411. doi: 10.1108/ 00070700710746803 
  • Ortí, A. (1986). La apertura y el enfoque cualitativo o estructural: la entrevista abierta y la discusión de grupo. En García Ferrando, M., Ibáñez, J. & Alvira, F. (Comps.), El análisis de la realidad social. Madrid: Alianza, 2ª edición.
  • Rivera, L. M. & Brugarolas, M. (2003). Estrategias comerciales para los productos ecológicos. Distribución y Consumo, 13(67), 15-22.
  • Rodríguez, A. (2006). Agricultura ecológica. Situación actual, retos y oportunidades. Distribución y Consumo, 87, 52-61.
  • Roitner-Schobesberger, B., Darnhofer, I., Somsook, S. & Vogl, C. R. (2008). Consumer perceptions of organic foods in Bangkok, Thailand. Food Policy, 33(2), 112-121. doi: http://dx.doi.org/10.1016/ j.foodpol.2007.09.004
  • Sánchez, M., Etxaniz, M. & Tekelioglu, I. (1997). Análisis de las preferencias en el consumo de productos de agricultura ecológica. Estudios sobre Consumo, 41, 49-63.
  • Sánchez, M., Gil, J. M & Gracia, A. (1998). Frenos al crecimiento del mercado ecológico: ¿el precio o la actitud hacia el medio ambiente? Revista Española de Investigación de Marketing ESIC, 2(2), 103-116.
  • Sánchez, M., Grande, I., Gil, J. M & Gracia, A. (1998). Evaluación del potencial de mercado de los productos de agricultura ecológica. Revista Española de Investigación de Marketing ESIC, 2, 135- 150.
  • Sánchez, M., Grande, I., Gil, J. M & Gracia, A. (2001). Diferencias entre los segmentos del mercado en la disposición a pagar por un alimento ecológico: valoración contingente y análisis conjunto. Revista de Estudios Agrosociales y Pesqueros, 190, 141-163.
  • Schmid, O., De Fontguyon, G. & Sans, P. (2007). Desarrollo del mercado de productos de la agricultura ecológica en Europa: un análisis de sus condiciones y del papel de las iniciativas comerciales. Revista Española de Estudios Agrosociales y Pesqueros, 214, 15-46.
  • Soares, L., Deliza, R. & Oliveira, S. (2008). The Brazilian consumer’s understanding and perceptions of organic vegetables: A focus group approach. Ciência e Tecnologia de Alimentos, 28(1), 241-246. doi: http://dx.doi.org/10.1590/S0101- 20612008000100034 
  • Soler, F., Gil, J. M. & Sanchez, M. (2002). Consumers’ acceptability of organic food in Spain. Results from an experimental auction market. British Food Journal, 104(8-9), 670-687. doi: 10.1108/ 00070700210425921
  • Tsakiridou, E., Boutsouki, C., Zotos, Y. & Mattas, K. (2008). Attitudes and behaviour towards organic products: An exploratory study. International Journal of Retail & Distribution Management, 36(2), 158-175. doi: 10.1108/ 09590550810853093 
  • Wang, Q. & Sun, J. (2003). Consumer preference and demand for organic food: Evidence from a Vermont survey. American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Montreal, 1-12.
  • Wier, M., O’Doherty, K., Morch, L. & Millock, K. (2008). The character of demand in mature organic food markets: Great Britain and Denmark compared. Food Policy, 33(5), 406-421. doi: http:// dx.doi.org/10.1016/j.foodpol.2008.01.00